سوگیری شناختی در معامله: اعتمادبه‌نفس بیش‌ازحد

اعتماد‌به‌نفس بیش از حد یک سوگیری شناختی است که می‌تواند بر بازده سرمایه‌گذاری تأثیر منفی بگذارد و باعث شود افراد مهارت و دانش خود را بیش از حد برآورد کنند، مکرراً تجارت کنند، متحمل هزینه‌های بالاتری شوند یا اطلاعات و بازخورد مربوطه را نادیده بگیرند. به دلیل این سوگیری، سرمایه‌گذاران ممکن است تصمیمات مالی ضعیفی بگیرند.

ما مفهوم سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد، تأثیر آن بر امور مالی و سرمایه‌گذاری، و چگونگی جلوگیری از گرفتار شدن در دام این تله شناختی را بررسی خواهیم کرد.

سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد یک خطای شناختی است که باعث می‌شود افراد توانایی‌ها و دانش خود را بیش از حد برآورد کنند و این حالت منجر به تصمیم‌گیری ضعیف می‌شود. در امور مالی و سرمایه‌گذاری، سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد می‌تواند منجر به معامله بیش از حد و ریسک‌های بیش از حد شود.

متخصصان اقتصاد رفتاری پیشنهاد می‌کنند که سوگیری بیش‌اعتمادی را می‌توان با جستجوی بازخورد عینی، در نظر گرفتن شواهد متناقض و پایبندی به یک برنامه معاملاتی کاهش داد. شناخت و درک سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد برای اتخاذ تصمیمات مالی بهتر و بهبود بازده سرمایه‌گذاری بسیار مهم است.

درک سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد

۱. سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد یک سوگیری شناختی است که در آن افراد تمایل دارند توانایی‌ها، دانش و مهارت خود را در یک زمینه خاص بیش از حد ارزیابی کنند و این ویژگی، آن‌ها را به اشتباه در قضاوت و تصمیم‌گیری اشتباه سوق می‌دهد. این تخمین بیش از حد می‌تواند خود را به طرق مختلف نشان دهد، مانند احساس کنترل، خوش بینی غیر واقعی، یا دست کم گرفتن ریسک موجود در یک موقعیت.

۲. بیشتر مردم تمایل دارند بر این باور باشند که بالاتر از حد متوسط ​​هستند: باهوش‌تر، صادق‌تر، یا آینده‌نگرتر نسبت به افراد عادی. به عنوان مثال، محققان دریافته‌اند که ۷۳ درصد از رانندگان ایالات متحده ادعا می‌کنند که بهتر از میانگین هستند، که از نظر آماری غیرممکن است (زیرا دقیقاً نیمی از آن‌ها بهتر از میانگین خواهند بود). به دلیل این تمایل طبیعی انسان، قضاوت ما به شدت مستعد سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد است. بنابراین، اعتمادبه‌نفس بیش از حد یکی از رایج‌ترین مسائلی است که در تصمیم‌گیری مالی یافت می‌شود.

۳. این ویژگی همچنین یک نقص بسیار جدی است، زیرا مشکلات دیگری را تقویت می‌کند، مانند سوگیری پس‌بینی‌، سوگیری خوداسنادی و سوگیری خودخواهانه. ‌ایمان بیش از حد به باور‌ها و توانایی‌ها، درک اینکه چقدر مستعد اشتباهات و سوگیری هستیم را برای ما دشوارتر می‌کند. همچنین باعث می‌شود که اشتباهات خود را نادیده بگیریم یا به جای آن دیگران یا چیز‌هایی را که خارج از کنترل ما هستند، سرزنش کنیم. ۶۵ درصد از آمریکایی‌های مورد بررسی، هوش خود را بالاتر از حد متوسط ​​گزارش کرده‌اند.

۴. سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد در امور مالی، تجارت و سرمایه‌گذاری: درک جهت‌گیری بازار‌ها یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در امور مالی و سرمایه‌گذاری است. در این صنعت، بسیاری از سرمایه‌گذاران، معامله گران و حتی تحلیلگران حرفه‌ای خود را در توانایی پیش‌بینی جهت بازار‌ها بالاتر از حد متوسط ​​می دانند. با این حال، مانند محرک‌ها، برای اکثر تحلیلگران این امکان وجود ندارد که بالاتر از حد متوسط ​​باشند یا جهت بازار‌ها را به طور دقیق پیش‌بینی کنند. خطر اعتمادبه‌نفس بیش از حد این است که می‌تواند افراد را به سمت گرفتن موقعیت‌های بزرگتر از حد عاقلانه در بازار سوق دهد و در نتیجه خیلی سریعتر پول خود را از دست بدهند. این به این دلیل است که اعتمادبه‌نفس بیش از حد ما را به تصمیمات سرمایه‌گذاری خود متعهد می‌کند، حتی زمانی که آن‌ها نادرست هستند.

۵. تحقیقات نشان داده است که سرمایه‌گذاران دارای اعتمادبه‌نفس بیش از حد بیشتر تمایل به معامله دارند و در نتیجه هزینه‌های تراکنش بالاتر و بازده کمتری دارند. علاوه بر این، افراد دارای اعتمادبه‌نفس بیش از حد، اغلب ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری‌های خاص را دست کم می‌گیرند، و این گرایش، آن‌ها را به سمت ریسک‌های بیش از حد یا سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرخطر بدون ارزیابی صحیح پیامد‌های احتمالی سوق می‌دهد. آن‌ها همچنین می‌توانند پورتفولیو‌هایی با تنوع ضعیف یا متمرکز ایجاد کنند. آن‌ها ممکن است علائم هشدار دهنده را بر اساس سوگیری عادی خود نادیده بگیرند که همه چیز به همان شکل باقی خواهد ماند.

۶. نادیده گرفتن شواهد متناقض: معامله گران و سرمایه‌گذاران دارای اعتمادبه‌نفس بیش از حد ممکن است اطلاعات یا شواهدی را که با تصمیم اصلی آن‌ها در تضاد است، کم اهمیت جلوه دهند یا رد کنند، و چنین روندی آن‌ها را به حفظ موقعیت در سرمایه‌گذاری‌های ضعیف و قربانی سوگیری تأییدیه سوق دهد.

خطرات سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد در معاملات

۱. معاملات بیش از حد: اعتمادبه‌نفس بیش از حد می‌تواند سرمایه‌گذاران را به تجارت بیشتر از حد لازم سوق دهد و در نتیجه هزینه‌های تراکنش بالاتر و به طور بالقوه بازده سرمایه‌گذاری کمتر شود.

۲. تنوع کم: سرمایه‌گذاران دارای اعتمادبه‌نفس بیش از حد ممکن است باور داشته باشند که می‌توانند حرکت بازار را به درستی پیش‌بینی کنند، و باعث می‌شود سرمایه‌گذاری‌های خود را به جای تنوع بخشیدن به پرتفوی خود، روی چند دارایی پرخطر متمرکز کنند.

۳. دست‌کم گرفتن ریسک: اعتمادبه‌نفس بیش از حد می‌تواند باعث شود افراد ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری‌های خاص را دست کم بگیرند و آن‌ها را در معرض زیان‌های مالی بالقوه قابل اجتناب قرار دهند.

انواع سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد

۱. توهم کنترل: توهم کنترل زمانی اتفاق می‌افتد که افراد بر این باورند که کنترل بیشتری بر نتایج نسبت به آنچه که واقعاً انجام می‌دهند، دارند. در سرمایه‌گذاری، این می‌تواند منجر به برآورد بیش از حد توانایی فرد برای پیش‌بینی یا تأثیرگذاری بر حرکات بازار شود. به عنوان مثال، برخی از سرمایه‌گذاران ممکن است فکر کنند که می‌توانند بازار را زمان‌بندی کنند یا حرکت‌های آن را بر اساس شهود یا تجربه گذشته خود پیش‌بینی کنند. با این حال، بازار اغلب تحت تأثیر رویداد‌های تصادفی یا عوامل خارج از کنترل ماست.

۲. توهم با دانش ارتباط نزدیکی دارد؛ این به این باور اشاره دارد که ما اطلاعات بیشتری نسبت به آنچه که داریم، داریم و این اطلاعات دقت ما را بهبود می‌بخشد. به عنوان مثال، برخی از سرمایه‌گذاران ممکن است بر مدل‌های پیچیده یا شاخص‌های فنی تکیه کنند که به آن‌ها احساس کاذب اطمینان می‌دهد. در واقع، اطلاعات بیشتر لزوماً به معنای اطلاعات بهتر یا تصمیم‌گیری بهتر نیست.

۳. سوگیری خوش‌بینی: زمانی اتفاق می‌افتد که کسی احتمال نتایج مثبت را دست‌کم می‌گیرد و احتمال نتایج منفی را دست‌کم می‌گیرد. در امور مالی، این می‌تواند منجر به دست کم گرفتن ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری‌های خاص شود. سوگیری خوش‌بینی می‌تواند به‌عنوان تخمین بیش‌ازحد، یا تمایل به دست بالا گرفتن مثبت از توانایی‌ها یا عملکرد خود نسبت به دیگران یا در مقابل یک استاندارد عینی ظاهر شود.

۴. کالیبراسیون اشتباه: کالیبراسیون نادرست، تمایل به اطمینان بیش از حد به صحت پیش‌بینی‌های خود است که منجر به قطع ارتباط بین توانایی‌های واقعی فرد می‌شود. در سرمایه‌گذاری، این ممکن است باعث شود که سرمایه‌گذاران به پیش‌بینی‌های خود بیش از آنچه که باید اعتماد کنند.

۵. کالیبراسیون نادرست می‌تواند به شکل دقت بیش از حد باشد؛ برای مثال، ممکن است فکر کنیم که ارزش دقیق یک سهم را می‌دانیم، یا آنکه می‌دانیم بر اساس اعلام سود، دقیقاً چقدر یک سهم افزایش یا کاهش می‌یابد.

چگونه از سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد جلوگیری کنیم؟

۱. به‌دنبال نظرات مختلف باشید: قبل از تصمیم‌گیری مالی با دیگران مشورت کنید و دیدگاه‌های مختلف را در نظر بگیرید تا صرفاً به قضاوت خود اتکا نکنید. به خصوص به دنبال شواهد یا نظرات متناقض باشید.

۲. به طور مستمر خود را آموزش دهید: از روند‌های بازار، فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید و تحقیقات مرتبط مطلع باشید تا دانش خود را به روز نگه دارید و به مقابله با اعتمادبه‌نفس بیش از حد کمک کنید.

۳. یک ژورنال سرمایه‌گذاری داشته باشید: حفظ سابقه تصمیمات سرمایه‌گذاری، دلایل پشت سر آن‌ها و نتایج آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند عملکرد گذشته خود را ارزیابی کرده و زمینه‌های بهبود را شناسایی کنید.

۴. انتظاراتتان را واقع‌بینانه تنظیم کنید: به خود یادآوری کنید که هیچکس نمی‌تواند حرکت بازار را با اطمینان کامل پیش‌بینی کند و برای احتمال ضرر و همچنین سود در سرمایه‌گذاری خود آماده باشید.

۵. خودآگاهی را تمرین کنید: مرتباً سطح اعتمادبه‌نفس خود را ارزیابی کنید و باور‌ها، مفروضات و سوگیری‌های خود را زیر سؤال ببرید تا آن‌ها را تحت کنترل داشته باشید و مانع از مخفی کردن اعتمادبه‌نفس بیش از حد در تصمیم‌گیری خود شوید.

۶. بر مدیریت ریسک تأکید کنید: در استراتژی سرمایه‌گذاری خود به جای تلاش برای به حداکثر رساندن بازده، بر مدیریت ریسک تمرکز کنید. با در نظر گرفتن بدترین سناریو‌ها و زیان‌های احتمالی، می‌توانید پورتفولیوی متنوع‌تر و انعطاف‌پذیرتری ایجاد کنید که ممکن است به مقابله با اعتمادبه‌نفس بیش از حد کمک کند.

۷. تصمیم‌گیری سیستماتیک: یک رویکرد عینی و ساختاریافته برای تصمیم‌گیری اتخاذ کنید که هم داده‌های کمی و هم تجزیه و تحلیل کیفی را در بر می‌گیرد، و سپس به آن پایبند باشید. این می‌تواند به حداقلی کردن تأثیر سوگیری‌های شناختی مانند اعتمادبه‌نفس بیش از حد کمک کند و منجر به تصمیم‌گیری‌های مالی آگاهانه‌تر و منطقی‌تر شود.

۸. نقش شانس را به رسمیت بشناسید: بپذیرید که شانس در نتایج سرمایه‌گذاری نقش دارد و موفقیت ممکن است همیشه فقط به مهارت‌ها یا دانش شما نسبت داده نشود. شناخت نقش شانس می‌تواند به شما کمک کند دیدگاهی فروتنانه داشته باشید و خطر سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد را کاهش دهید.

چه چیزی باعث سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد می‌شود؟

سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد در درجه اول شناختی است، زیرا شامل فرآیند‌های فکری و توانایی فرد برای قضاوت می‌شود. برخی از عوامل شناختی که به اعتمادبه‌نفس بیش از حد کمک می‌کنند شامل اکتشافات هستند، که چارچوب‌های شناختی ناخودآگاهی هستند که انسان‌ها در طول زمان برای ساده‌سازی و تسریع تصمیم‌گیری روزانه ما ساخته‌اند، و سوگیری‌هایی که افراد را به انحراف سیستماتیک از عقلانیت یا عینیت سوق می‌دهند. باور‌ها یا تصورات نادرست که مبتنی بر شواهد نیستند نیز ممکن است از اشتباهات حافظه یا یادآوری گزینشی رویداد‌ها یا اطلاعات گذشته ناشی شوند.

نشانه‌های اعتمادبه‌نفس بیش از حد چیست؟

یک معامله‌گر با اعتمادبه‌نفس بیش از حد ممکن است در معاملات بیش از حد شرکت کند یا اغلب استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را تغییر دهد و معتقد است که می‌تواند از بازار پیشی بگیرد. نشانه دیگر می‌تواند این باشد که آن‌ها ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری‌های خاص را نادیده می‌گیرند یا آن‌ها را کم‌اهمیت می‌دانند و فکر می‌کنند که می‌توانند با هر چیزی که سر راهشان قرار می‌گیرد، مقابله کنند. افراد با اعتمادبه‌نفس بیش از حد ممکن است تمایل به نادیده گرفتن توصیه‌ها یا بازخورد‌های دیگران داشته باشند، زیرا آن‌ها معتقدند که قضاوت خودشان برتر است.

نقطه مقابل اعتمادبه‌نفس بیش از حد چیست؟

نقطه مقابل سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد، عدم اعتمادبه‌نفس یا شک به خود است. عدم اعتمادبه‌نفس زمانی اتفاق می‌افتد که فرد توانایی‌ها، دانش یا مهارت‌های خود را دست‌کم می‌گیرد، که منجر به تردید، بلاتکلیفی یا اجتناب از ریسک‌هایی می‌شود که در غیر این صورت ممکن است مفید باشند. یکی از نمونه‌های آن سندروم ایمپوستر است که در آن افراد موفق شروع به شک در توانایی‌های خود می‌کنند.

تفاوت بین سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد و اثر دانینگ-کروگر چیست؟

اثر دانینگ-کروگر یک نمونه خاص از سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد است که زمانی رخ می‌دهد که افراد با توانایی یا دانش کم، شایستگی واقعی خود را بیش از حد برآورد کنند، در حالی که افراد با توانایی یا دانش بالا می‌توانند شایستگی خود را دست کم بگیرند. با این اثر، افراد با توانایی یا دانش پایین فاقد مهارت‌های شناختی برای تشخیص محدودیت‌ها یا خطاهای خود هستند و (به اشتباه) با اعتمادبه‌نفس بالا پیش می‌روند که اغلب منجر به شکست می‌شود.

در نتیجه…

سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد زمانی رخ می‌دهد که دانش، مهارت‌ها و توانایی‌های خود را بیش از حد برآورد کنیم. اعتمادبه‌نفس بیش از حد می‌تواند پیامدهای منفی قابل توجهی بر بازده سرمایه‌گذاری شما داشته باشد و شما را به سمت تصمیم‌گیری‌های مالی ضعیف سوق دهد. شناخت و درک این سوگیری شناختی برای بهبود توانایی‌های تصمیم‌گیری و در نهایت افزایش عملکرد سرمایه‌گذاری شما ضروری است.

با استفاده از استراتژی‌هایی برای کاهش اعتمادبه‌نفس بیش از حد، مانند جستجوی نظرات مختلف، یادگیری مستمر، و تمرین خودآگاهی، می‌توانید تصمیمات مالی آگاهانه‌تری بگیرید و از دام سوگیری اعتمادبه‌نفس بیش از حد در امان بمانید.